1. Ο όρος «Παιδεία» χρησιμοποιήθηκε διαχρονικά –και χρησιμοποιείται και σήμερα- με διαφορετικές σημασίες: άλλοτε ως έννοια συνώνυμη της αγωγής, άλλοτε για να δηλώσει το αποτέλεσμα της αγωγής (όπως ταυτίζεται με τη μόρφωση) κι άλλοτε για να υπογραμμίσει τις προσπάθειες της πολιτείας για την οργάνωση της παιδαγωγικής διαδικασίας.
Η παιδεία προϋποθέτει και εμπεριέχει «διαγωγή ζωής» γι’ αυτό και συνδέεται με κάποιο ιδεώδες ( π.χ. ηρωικό ιδεώδες, ιδεώδες της σοφίας, πολιτειακόν ιδεώδες, ανθρωπιστικό ιδεώδες).
Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι «η των παιδιών αγωγή» αφορούσε πριν απ’ όλα την εναρμόνιση με ένα ιδανικό: την ανάπτυξη του ανθρώπου ως όλου, ως υπάρξεως (και όχι απλώς των επιμέρους ιδιοτήτων η ρόλων του).
Η ισορροπία μεταξύ της διατήρησης της πολιτιστικής και μορφωτικής κληρονομίας και του ρόλου της κοινωνίας στην αντιμετώπιση – και με εκπαιδευτικά μέσα – των φαινομένων του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, της ακουσίας πολυπολιτισμικής εισδοχής, του εθνικισμού, του σωβινισμού, του ευρωκεντρισμού, είναι δύσκολη.
Δεν πρέπει επίσης να χρησιμοποιούμε την εκπαίδευση ως πρόσχημα διακίνησης κοινωνικών στερεοτύπων.
2. Τα παιδιά, οι μαθητές, υψηλών δυνατοτήτων, θέτουν στο πολιτιστικό, κοινωνικό κι εκπαιδευτικό σύστημα ορισμένες πρόσθετες υποχρεώσεις:
1] ενημέρωση των γονέων για την ορθή διαχείριση, 2] επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για την ανάγκη διαμόρφωσης ειδικών προγραμμάτων, 3] αποτροπή συμπεριφορών bullying από τη μεριά συμμαθητών ή δασκάλων, 4] δημιουργία όρων ώστε το ‘’δυνάμει’’ να καταστεί ‘’πραγματικό,θετικό κι αποτελεσματικό’’, 5] ενθάρρυνση των παιδιών με υψηλές δυνατότητες στο ν’αποκτήσουν μιά ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους και να υιοθετήσουν μία κοινωνική συμπεριφορά,με αίσθημα προσφοράς [χωρίς απομονωτισμό ή ελιτισμό], 6] μη-ταύτιση της μοναδικότητας με την ιδιαιτερότητα, αφού τα ‘εξαιρετικά παιδιά’προκύπτουν από το ρήμα ‘εξαίρω’κι όχι από το ρήμα ‘εξαιρώ’, 7] αντικατάσταση των μύθων, των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων σχετικά με το θέμα αυτό από στέρεα επιχειρήματα υπέρ των ιδίων[ατομικά δικαιώματα] αλλά και του κοινωνικού/δημοσίου συμφέροντος[αξιοποίηση ικανοτήτων από την Πολιτεία], 8 ] συνοδοιπορεία Αριστείας και Αξιοκρατίας ώστε ν’αποφεύγονται ανομικές καταστάσεις.
3. Η πίεση προς την ομοιομορφία που ασκεί κάθε κοινωνική ομάδα (οι «άλλοι») ο φόβος και οι συνέπειες της «παρέκκλισης» διαμορφώνουν έναν ομαδικό ψυχισμό, ο οποίος λειτουργεί με βάση τα «δικά μας»κριτήρια με τα οποία θα κατατροπώσουμε τα «δικά τους». Οι πεποιθήσεις της ομάδας ενέχουν στοιχεία μύθων η εξυπηρετούν κοινές ανάγκες των μελών. Η ομοιόμορφη πληροφόρηση και η παγίωση ιδεών αφενός εξασφαλίζει τη συνοχή της ομάδας κι αφετέρου περιορίζει σημαντικά τις διαρροές.
Οι άνθρωποι μαθαίνουν να μην κρίνουν με βάση τα γεγονότα η τα πράγματα αλλά με βάση τις παραστάσεις που έχουν γι’ αυτά, δηλαδή εικόνες και σχήματα προϋπάρχοντα. Ανάμεσα στον άνθρωπο και την πραγματικότητα παρεμβάλλεται το «στερεότυπο»
Ανάλογο ρόλο παίζουν και οι προκαταλήψεις, οι οποίες προβάλλουν διανοητικές εικόνες που προϋπάρχουν στο συλλογικό ασυνείδητο , και επιτρέπουν στο άτομο να προσαρμοστεί καλύτερα στην κοινωνία που ζει. Λανθάνοντες φόβοι και κοινωνικοί μύθοι επιστρατεύονται για να συσπειρώσουν το άτομο απέναντι σε κάτι «διαφορετικό».
4. Αν ζούμε σε μία εποχή πλανητοποίησης των αξιών,με σεβασμό στον πολιτισμό και τα δικαιώματα του[κάθε]ανθρώπου οφείλουμε να διαχειριστούμε το ζήτημα των «χαρισματικών» παιδιών [κι ενγένει ατόμων] χωρίς φόβο και χωρίς πάθος αλλά με ευαισθησία,ειλικρίνεια κι εμπιστοσύνη στη δύναμη του ‘συν-ανήκειν’.
Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι «η των παιδιών αγωγή» αφορούσε πριν απ’ όλα την εναρμόνιση με ένα ιδανικό: την ανάπτυξη του ανθρώπου ως όλου, ως υπάρξεως (και όχι απλώς των επιμέρους ιδιοτήτων η ρόλων του).
Η ισορροπία μεταξύ της διατήρησης της πολιτιστικής και μορφωτικής κληρονομίας και του ρόλου της κοινωνίας στην αντιμετώπιση – και με εκπαιδευτικά μέσα – των φαινομένων του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, της ακουσίας πολυπολιτισμικής εισδοχής, του εθνικισμού, του σωβινισμού, του ευρωκεντρισμού, είναι δύσκολη.
Δεν πρέπει επίσης να χρησιμοποιούμε την εκπαίδευση ως πρόσχημα διακίνησης κοινωνικών στερεοτύπων.
2. Τα παιδιά, οι μαθητές, υψηλών δυνατοτήτων, θέτουν στο πολιτιστικό, κοινωνικό κι εκπαιδευτικό σύστημα ορισμένες πρόσθετες υποχρεώσεις:
1] ενημέρωση των γονέων για την ορθή διαχείριση, 2] επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για την ανάγκη διαμόρφωσης ειδικών προγραμμάτων, 3] αποτροπή συμπεριφορών bullying από τη μεριά συμμαθητών ή δασκάλων, 4] δημιουργία όρων ώστε το ‘’δυνάμει’’ να καταστεί ‘’πραγματικό,θετικό κι αποτελεσματικό’’, 5] ενθάρρυνση των παιδιών με υψηλές δυνατότητες στο ν’αποκτήσουν μιά ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους και να υιοθετήσουν μία κοινωνική συμπεριφορά,με αίσθημα προσφοράς [χωρίς απομονωτισμό ή ελιτισμό], 6] μη-ταύτιση της μοναδικότητας με την ιδιαιτερότητα, αφού τα ‘εξαιρετικά παιδιά’προκύπτουν από το ρήμα ‘εξαίρω’κι όχι από το ρήμα ‘εξαιρώ’, 7] αντικατάσταση των μύθων, των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων σχετικά με το θέμα αυτό από στέρεα επιχειρήματα υπέρ των ιδίων[ατομικά δικαιώματα] αλλά και του κοινωνικού/δημοσίου συμφέροντος[αξιοποίηση ικανοτήτων από την Πολιτεία], 8 ] συνοδοιπορεία Αριστείας και Αξιοκρατίας ώστε ν’αποφεύγονται ανομικές καταστάσεις.
3. Η πίεση προς την ομοιομορφία που ασκεί κάθε κοινωνική ομάδα (οι «άλλοι») ο φόβος και οι συνέπειες της «παρέκκλισης» διαμορφώνουν έναν ομαδικό ψυχισμό, ο οποίος λειτουργεί με βάση τα «δικά μας»κριτήρια με τα οποία θα κατατροπώσουμε τα «δικά τους». Οι πεποιθήσεις της ομάδας ενέχουν στοιχεία μύθων η εξυπηρετούν κοινές ανάγκες των μελών. Η ομοιόμορφη πληροφόρηση και η παγίωση ιδεών αφενός εξασφαλίζει τη συνοχή της ομάδας κι αφετέρου περιορίζει σημαντικά τις διαρροές.
Οι άνθρωποι μαθαίνουν να μην κρίνουν με βάση τα γεγονότα η τα πράγματα αλλά με βάση τις παραστάσεις που έχουν γι’ αυτά, δηλαδή εικόνες και σχήματα προϋπάρχοντα. Ανάμεσα στον άνθρωπο και την πραγματικότητα παρεμβάλλεται το «στερεότυπο»
Ανάλογο ρόλο παίζουν και οι προκαταλήψεις, οι οποίες προβάλλουν διανοητικές εικόνες που προϋπάρχουν στο συλλογικό ασυνείδητο , και επιτρέπουν στο άτομο να προσαρμοστεί καλύτερα στην κοινωνία που ζει. Λανθάνοντες φόβοι και κοινωνικοί μύθοι επιστρατεύονται για να συσπειρώσουν το άτομο απέναντι σε κάτι «διαφορετικό».
4. Αν ζούμε σε μία εποχή πλανητοποίησης των αξιών,με σεβασμό στον πολιτισμό και τα δικαιώματα του[κάθε]ανθρώπου οφείλουμε να διαχειριστούμε το ζήτημα των «χαρισματικών» παιδιών [κι ενγένει ατόμων] χωρίς φόβο και χωρίς πάθος αλλά με ευαισθησία,ειλικρίνεια κι εμπιστοσύνη στη δύναμη του ‘συν-ανήκειν’.
RSS Feed
