Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στο Δημοτικό
Γενικό πλαίσιο
Η ελληνική γλώσσα, με ρίζες που χάνονται στα βάθη των αιώνων, συνιστά βασικό στοιχείο της πολιτιστικής μας ταυτότητας και κληρονομιάς. Κάθε εθνική γλώσσα, χωρίς να υποτιμάται η αξία της γλωσσομάθειας στο διεθνές παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην εκπαίδευση και στην κοινωνία, βοηθώντας το άτομο όχι μόνο να ανταποκριθεί στις εκπαιδευτικές ανάγκες και να ικανοποιήσει τις ακαδημαϊκές του προσδοκίες, αλλά και να ενταχθεί ομαλά στο κοινωνικό σύνολο.
Ειδικότερα, στην εκπαίδευση η γλώσσα εμπλέκεται ενεργά σε κάθε γνωστικό αντικείμενο και βοηθάει τον μαθητή να κατανοήσει ευρύτερα κάθε επιστημονικό πεδίο, καθώς η γλωσσική καλλιέργεια συνδέεται στενά με την πνευματική ωρίμανση και την ερμηνεία του επιστημονικού κόσμου. Στο κοινωνικό περιβάλλον, ενισχύει τη δυνατότητα συνεργασίας και αλληλεπίδρασης με τους άλλους ανθρώπους, συμβάλλει στην κατανόηση και στην κριτική θεώρηση της κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας, διαμορφώ-νοντας με αυτόν τον τρόπο ενεργούς πολίτες που δρουν και αποφασίζουν ελεύθερα.
Για αυτούς τους λόγους η διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας έχει κεντρική θέση στο Πρόγραμμα Σπουδών όλων των βαθμίδων. Οι βασικοί άξονες που διέπουν τη διδασκαλία της και στις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια, είναι η καλλιέργεια της πρόσληψης της γλώσσας, ώστε να μπορεί ο μαθητής να κατανοεί και να ερμηνεύει πολυτροπικά κείμενα, και η ενίσχυση της προφορικής και γραπτής έκφρασης, για να έχει τη δυνατότητα να επικοινωνεί και να διατυπώνει με σαφήνεια τις απόψεις του. Η ανάπτυξη των προσληπτικών και παραγωγικών δεξιοτήτων στοχεύει στον λειτουργικό και κοινωνικό γραμματισμό των μαθητών.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, κύρια στοιχεία του περιεχομένου της γλωσσικής εκπαίδευσης στο σχολείο μας αποτελούν η μελέτη του γραμματικού συστήματος της γλώσσας (φωνολογικές, μορφολογικές και συντακτικές δομές), η ανάπτυξη του λεξιλογίου, η επαφή του μαθητή σε ένα κριτικό πλαίσιο με ποικίλα κείμενα και η παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου σε διαφορετικές επικοινωνιακές περιστάσεις. Ακολουθείται η ολιστική προσέγγιση της γλώσσας και η γλώσσα αντιμετωπίζεται ως ενιαίο σύνολο (γραμματική-λεξιλόγιο-κείμενο). Στο πλαίσιο αυτό, κάθε γλωσσικό φαινόμενο δεν διδάσκεται αυτόνομα, αλλά συνδέεται με άλλα φαινόμενα και με την επίδρασή του στο επικοινωνιακό περιβάλλον.
Η λειτουργία της Διεύθυνσης Σπουδών στο σχολείο, η οποία έχει την ευθύνη για τον σχεδιασμό των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, μας δίνει τη δυνατότητα να εξειδικεύουμε τους επιμέρους στόχους σε κάθε επίπεδο (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο), να αξιολογούμε τον βαθμό επίτευξής τους και να εξασφαλίζουμε την οργανική συνέχεια της γλωσσικής διδασκαλίας.
Τα Ελληνικά στο Δημοτικό Των Εκπαιδευτηρίων Γείτονα
Για την επίτευξη των ειδικότερων στόχων στο μάθημα των Ελληνικών για το Δημοτικό Σχολείο, το Πρόγραμμα Σπουδών των Εκπαιδευτηρίων Γείτονα οργανώνεται σε τρεις βασικούς άξονες:
Α. Κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου
Οι μαθητές και οι μαθήτριες του σχολείου μας έρχονται σε επαφή με ποικίλες κειμενικές μορφές, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν τόσο γλωσσικά όσο και μη γλωσσικά στοιχεία. Αξιοποιώντας επιλεγμένα κείμενα από τα σχολικά βιβλία και από άλλες πηγές, ασκούνται στη δεξιότητα της πρόσληψης των κειμένων αυτών και στην κριτική προσέγγισή τους μέσα από στοχευμένες ερωτήσεις και δραστηριότητες. Στη συνέχεια, καλούνται να διατυπώσουν τις σκέψεις, τις απόψεις, τις ιδέες και τις κρίσεις τους, συνθέτοντας δικά τους κείμενα. Στη διάρκεια της χρονιάς οι μαθητές και οι μαθήτριες καλούνται να γράψουν αρκετά μικροκείμενα και ευρύτερα κείμενα (εκθέσεις) με αναφορά στις θεματικές ενότητες που διδάσκονται σε κάθε τάξη.
Β. Γραμματικές-συντακτικές δομές και λειτουργίες της Νεοελληνικής Γλώσσας
Η διδασκαλία της γραμματικής και του συντακτικού στα Εκπαιδευτήρια Γείτονα γίνεται με τρόπο πρακτικό, σύγχρονο και εύληπτο μέσα από οργανωμένα φυλλάδια και φύλλα εργασίας. Βασικός στόχος μας είναι η συνειδητοποίηση πως η γλώσσα λειτουργεί ως ένας συνολικός μηχανισμός όπου τα διάφορα συστήματά της (μορφολογικό, σημασιολογικό, συντακτικό) αλληλεπιδρούν για τη δημιουργία ορθά δομημένων και κατανοητών μηνυμάτων, προφορικών και γραπτών. Με στοχευμένα κριτήρια σε ευρύτερες ενότητες αξιολογείται κάθε φορά ο βαθμός κατάκτησης της γνώσης και γίνονται οι αναγκαίες παρεμβάσεις για την καλύτερη κατανόηση των γραμματικών και συντακτικών λειτουργιών.
Γ. Λογοτεχνία
Η αξία της ανάγνωσης λογοτεχνικών κειμένων είναι αδιαμφισβήτητη. Καλλιεργεί τη φαντασία, αναπτύσσει γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δεξιότητες, και προσφέρει πρότυπα γλωσσικής έκφρασης. Στα Εκπαιδευτήρια Γείτονα η επαφή των παιδιών με τη λογοτεχνία γίνεται μέσα από την ανάγνωση ολόκληρων λογοτεχνικών έργων. Στόχος μας είναι να αποκτήσουν οι μαθητές και οι μαθήτριες θετική στάση απέναντι στη λογοτεχνία και να ανακαλύψουν τα ενδιαφέροντά τους. Ταυτόχρονα, όμως, ψυχαγω-γούνται και καλλιεργούνται αισθητικά μέσα από δομημένες δραστηριότητες φιλαναγνωστικού τύπου. Για την ανάδειξη των ιδιαίτερων ενδιαφερόντων των μαθητών και των μαθητριών μας, θα λειτουργήσει από τη φετινή σχολική χρονιά Λέσχη Ανάγνωσης για τα παιδιά της Ε’ και ΣΤ’ τάξης.
Πρόσθετα εκπαιδευτικά προγράμματα
Παράλληλα, όμως, στα Εκπαιδευτήρια Γείτονα έχουμε αναπτύξει μια σειρά από καινοτόμες παρεμβάσεις, με πρωταρχικό μέλημα την ευρύτερη καλλιέργεια των παιδιών μέσα από την αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη των γνωστικών, διανοητικών και ψυχοσυναισθηματικών δυνάμεών τους. Συγκεκριμένα στο μάθημα των Ελληνικών δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές και στις μαθήτριες να έρθουν σε επαφή με τον γλωσσικό μας πολιτισμό με τα παρακάτω προγράμματα:
Α. Γιορτή της Ανάγνωσης
Η κατάκτηση της αναγνωστικής δεξιότητας από τα παιδιά της Α’ Δημοτικού γίνεται αφορμή για γιορτή. Οι τάξεις διαμορφώνονται και στολίζονται κατάλληλα και τα παιδιά διαβάζουν στους συμμαθητές και στις συμμαθήτριές τους αποσπάσματα από τα αγαπημένα τους βιβλία. Τα παιδιά μοιράζονται τη χαρά τους με προσκεκλημένους εκπαιδευτικούς ή μεγαλύτερους μαθητές του σχολείου.
Β. Διαβάζω, Επιλέγω, Συγγράφω, Παρουσιάζω
Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Α’, Β’ και Γ’ τάξης επιλέγουν να διαβάσουν και να επεξεργαστούν ένα λογοτεχνικό βιβλίο. Σταδιακά, και μέσα από ποικίλα φιλαναγνωστικά παιχνίδια, οδηγούνται στη συγγραφή σεναρίου-διασκευής του βιβλίου που διάβασαν. Το αποτέλεσμα της προσπάθειάς τους παρουσιάζεται με τη μορφή θεατρικού έργου στο θέατρο του σχολείου μας.
Γ. Ερευνητές των λέξεων
Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Δ’, Ε’ και ΣΤ’ τάξης προσεγγίζουν μεθοδικά ένα σύνολο λέξεων που παρουσιάζουν απαιτητικό σημασιολογικό και ορθογραφικό ενδιαφέρον. Οι συγκεκριμένες λέξεις προέρχονται από τα διάφορα επιστημονικά πεδία με τα οποία τα παιδιά κάθε τάξης έρχονται σε επαφή. Στόχοι του προγράμματος είναι η ανάπτυξη του λεξιλογίου, η εξάσκηση της ορθογραφικής δεξιότητας, αλλά κυρίως η συνειδητοποίηση της ύπαρξης στενών γλωσσολογικών, σημασιολογικών και ορθογραφικών δεσμών ανάμεσα στις λέξεις της ελληνικής γλώσσας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα πραγματοποιείται με την επίβλεψη της κας Ευγενίας Μαγουλά, Αναπληρώτριας Καθηγήτριας Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ.
Δ. Η Σοφία στο Σχολείο
Το σχολείο μας, από την επόμενη σχολική χρονιά, θα συμμετάσχει στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Η Σοφία στο Σχολείο», που απευθύνεται στους μαθητές και στις μαθήτριες της Δ΄ και Ε΄ τάξης και αφορά στη διδασκαλία της Φιλοσοφίας στο Δημοτικό Σχολείο. Στόχος του είναι η καλλιέργεια της κριτικής αντίληψης και η εξοικείωση των παιδιών με τον φιλοσοφικό τρόπο σκέψης. Το πρόγραμμα αποτελείται από δύο κύκλους, ο καθένας από τους οποίους περιλαμβάνει 10 σπονδυλωτά μαθήματα που θα γίνουν συμπληρωματικά προς το ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθητών. Το πρόγραμμα υλοποιείται από το Εργαστήριο «Φιλοσοφία-Διακυβέρνηση-Οικονομία» του ΕΚΠΑ (www.ppelab.gr) και σε συνεργασία με τον κο Γεώργιο Πολίτη, Αναπληρωτή Καθηγητή Κοινωνικής Φιλοσοφίας στο ΕΚΠΑ.
Ε. Βιβλιοδρομίες
Τα Εκπαιδευτήρια Γείτονα, τα τελευταία 24 χρόνια, οργανώνουν και διεξάγουν τον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ανάγνωσης «Βιβλιοδρομίες». Ο διαγωνισμός απευθύνεται σε μαθητές και μαθήτριες της Ελλάδας, της Κύπρου και του Απόδημου Ελληνισμού που φοιτούν στις τρεις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου. Τα παιδιά διαγωνίζονται ατομικά ή ομαδικά πάνω στα τέσσερα βιβλία που έχουν επιλεγεί για κάθε τάξη. Τα βιβλία εντάσσονται σε μια διαφορετική, κάθε χρονιά, ενιαία θεματική ενότητα, η οποία επιλέγεται από το σχολείο μας. Ο διαγωνισμός φέρνει τα παιδιά σε επαφή με έργα της ελληνικής και της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς, αποτελεί κίνητρο για επόμενες αναγνωστικές αναζητήσεις και καλλιεργεί το ομαδικό πνεύμα, την ευγενή άμιλλα και την κριτική σκέψη.
ΣΤ. Διαγωνισμός Ποίησης «Οδυσσέας Ελύτης»
Ο Διαγωνισμός Ποίησης «Οδυσσέας Ελύτης» αποτελεί το επιστέγασμα του ομώνυμου προγράμματος που υλοποιείται στις τάξεις του Δημοτικού Σχολείου κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Στόχος του προγράμματος δεν είναι η διδασκαλία της ποίησης, αλλά η ανακαλυπτική, δημιουργική και ελεύθερη προσέγγισή της. Ο διαγωνισμός απευθύνεται στα παιδιά της Δ’, Ε’ και ΣΤ’ τάξης, τα οποία καλούνται να εκφράσουν ποιητικά σκέψεις και συναισθήματα, εμπειρίες και επιθυμίες, αναμνήσεις και όνειρα.
Έχουμε βαθιά την επίγνωση ότι καλούμαστε να διαπαιδαγωγούμε τον ελεύθερο άνθρωπο των ανοιχτών οικουμενικών οριζόντων, που θα κληθεί να προσαρμόζεται στη διαρκώς μεταβαλλόμενη παγκοσμιοποιημένη πραγματι-κότητα. Για αυτό τον λόγο, καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για τη βαθύτερη γλωσσική καλλιέργεια των παιδιών μας, καθώς αποτελεί τη βασικότερη προϋπόθεση για την κατανόηση και την ερμηνεία του κόσμου στον οποίο καλούνται να ζήσουν και να δημιουργήσουν.
Η ελληνική γλώσσα, με ρίζες που χάνονται στα βάθη των αιώνων, συνιστά βασικό στοιχείο της πολιτιστικής μας ταυτότητας και κληρονομιάς. Κάθε εθνική γλώσσα, χωρίς να υποτιμάται η αξία της γλωσσομάθειας στο διεθνές παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην εκπαίδευση και στην κοινωνία, βοηθώντας το άτομο όχι μόνο να ανταποκριθεί στις εκπαιδευτικές ανάγκες και να ικανοποιήσει τις ακαδημαϊκές του προσδοκίες, αλλά και να ενταχθεί ομαλά στο κοινωνικό σύνολο.
Ειδικότερα, στην εκπαίδευση η γλώσσα εμπλέκεται ενεργά σε κάθε γνωστικό αντικείμενο και βοηθάει τον μαθητή να κατανοήσει ευρύτερα κάθε επιστημονικό πεδίο, καθώς η γλωσσική καλλιέργεια συνδέεται στενά με την πνευματική ωρίμανση και την ερμηνεία του επιστημονικού κόσμου. Στο κοινωνικό περιβάλλον, ενισχύει τη δυνατότητα συνεργασίας και αλληλεπίδρασης με τους άλλους ανθρώπους, συμβάλλει στην κατανόηση και στην κριτική θεώρηση της κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας, διαμορφώ-νοντας με αυτόν τον τρόπο ενεργούς πολίτες που δρουν και αποφασίζουν ελεύθερα.
Για αυτούς τους λόγους η διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας έχει κεντρική θέση στο Πρόγραμμα Σπουδών όλων των βαθμίδων. Οι βασικοί άξονες που διέπουν τη διδασκαλία της και στις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια, είναι η καλλιέργεια της πρόσληψης της γλώσσας, ώστε να μπορεί ο μαθητής να κατανοεί και να ερμηνεύει πολυτροπικά κείμενα, και η ενίσχυση της προφορικής και γραπτής έκφρασης, για να έχει τη δυνατότητα να επικοινωνεί και να διατυπώνει με σαφήνεια τις απόψεις του. Η ανάπτυξη των προσληπτικών και παραγωγικών δεξιοτήτων στοχεύει στον λειτουργικό και κοινωνικό γραμματισμό των μαθητών.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, κύρια στοιχεία του περιεχομένου της γλωσσικής εκπαίδευσης στο σχολείο μας αποτελούν η μελέτη του γραμματικού συστήματος της γλώσσας (φωνολογικές, μορφολογικές και συντακτικές δομές), η ανάπτυξη του λεξιλογίου, η επαφή του μαθητή σε ένα κριτικό πλαίσιο με ποικίλα κείμενα και η παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου σε διαφορετικές επικοινωνιακές περιστάσεις. Ακολουθείται η ολιστική προσέγγιση της γλώσσας και η γλώσσα αντιμετωπίζεται ως ενιαίο σύνολο (γραμματική-λεξιλόγιο-κείμενο). Στο πλαίσιο αυτό, κάθε γλωσσικό φαινόμενο δεν διδάσκεται αυτόνομα, αλλά συνδέεται με άλλα φαινόμενα και με την επίδρασή του στο επικοινωνιακό περιβάλλον.
Η λειτουργία της Διεύθυνσης Σπουδών στο σχολείο, η οποία έχει την ευθύνη για τον σχεδιασμό των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, μας δίνει τη δυνατότητα να εξειδικεύουμε τους επιμέρους στόχους σε κάθε επίπεδο (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο), να αξιολογούμε τον βαθμό επίτευξής τους και να εξασφαλίζουμε την οργανική συνέχεια της γλωσσικής διδασκαλίας.
Τα Ελληνικά στο Δημοτικό Των Εκπαιδευτηρίων Γείτονα
Για την επίτευξη των ειδικότερων στόχων στο μάθημα των Ελληνικών για το Δημοτικό Σχολείο, το Πρόγραμμα Σπουδών των Εκπαιδευτηρίων Γείτονα οργανώνεται σε τρεις βασικούς άξονες:
Α. Κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου
Οι μαθητές και οι μαθήτριες του σχολείου μας έρχονται σε επαφή με ποικίλες κειμενικές μορφές, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν τόσο γλωσσικά όσο και μη γλωσσικά στοιχεία. Αξιοποιώντας επιλεγμένα κείμενα από τα σχολικά βιβλία και από άλλες πηγές, ασκούνται στη δεξιότητα της πρόσληψης των κειμένων αυτών και στην κριτική προσέγγισή τους μέσα από στοχευμένες ερωτήσεις και δραστηριότητες. Στη συνέχεια, καλούνται να διατυπώσουν τις σκέψεις, τις απόψεις, τις ιδέες και τις κρίσεις τους, συνθέτοντας δικά τους κείμενα. Στη διάρκεια της χρονιάς οι μαθητές και οι μαθήτριες καλούνται να γράψουν αρκετά μικροκείμενα και ευρύτερα κείμενα (εκθέσεις) με αναφορά στις θεματικές ενότητες που διδάσκονται σε κάθε τάξη.
Β. Γραμματικές-συντακτικές δομές και λειτουργίες της Νεοελληνικής Γλώσσας
Η διδασκαλία της γραμματικής και του συντακτικού στα Εκπαιδευτήρια Γείτονα γίνεται με τρόπο πρακτικό, σύγχρονο και εύληπτο μέσα από οργανωμένα φυλλάδια και φύλλα εργασίας. Βασικός στόχος μας είναι η συνειδητοποίηση πως η γλώσσα λειτουργεί ως ένας συνολικός μηχανισμός όπου τα διάφορα συστήματά της (μορφολογικό, σημασιολογικό, συντακτικό) αλληλεπιδρούν για τη δημιουργία ορθά δομημένων και κατανοητών μηνυμάτων, προφορικών και γραπτών. Με στοχευμένα κριτήρια σε ευρύτερες ενότητες αξιολογείται κάθε φορά ο βαθμός κατάκτησης της γνώσης και γίνονται οι αναγκαίες παρεμβάσεις για την καλύτερη κατανόηση των γραμματικών και συντακτικών λειτουργιών.
Γ. Λογοτεχνία
Η αξία της ανάγνωσης λογοτεχνικών κειμένων είναι αδιαμφισβήτητη. Καλλιεργεί τη φαντασία, αναπτύσσει γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δεξιότητες, και προσφέρει πρότυπα γλωσσικής έκφρασης. Στα Εκπαιδευτήρια Γείτονα η επαφή των παιδιών με τη λογοτεχνία γίνεται μέσα από την ανάγνωση ολόκληρων λογοτεχνικών έργων. Στόχος μας είναι να αποκτήσουν οι μαθητές και οι μαθήτριες θετική στάση απέναντι στη λογοτεχνία και να ανακαλύψουν τα ενδιαφέροντά τους. Ταυτόχρονα, όμως, ψυχαγω-γούνται και καλλιεργούνται αισθητικά μέσα από δομημένες δραστηριότητες φιλαναγνωστικού τύπου. Για την ανάδειξη των ιδιαίτερων ενδιαφερόντων των μαθητών και των μαθητριών μας, θα λειτουργήσει από τη φετινή σχολική χρονιά Λέσχη Ανάγνωσης για τα παιδιά της Ε’ και ΣΤ’ τάξης.
Πρόσθετα εκπαιδευτικά προγράμματα
Παράλληλα, όμως, στα Εκπαιδευτήρια Γείτονα έχουμε αναπτύξει μια σειρά από καινοτόμες παρεμβάσεις, με πρωταρχικό μέλημα την ευρύτερη καλλιέργεια των παιδιών μέσα από την αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη των γνωστικών, διανοητικών και ψυχοσυναισθηματικών δυνάμεών τους. Συγκεκριμένα στο μάθημα των Ελληνικών δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές και στις μαθήτριες να έρθουν σε επαφή με τον γλωσσικό μας πολιτισμό με τα παρακάτω προγράμματα:
Α. Γιορτή της Ανάγνωσης
Η κατάκτηση της αναγνωστικής δεξιότητας από τα παιδιά της Α’ Δημοτικού γίνεται αφορμή για γιορτή. Οι τάξεις διαμορφώνονται και στολίζονται κατάλληλα και τα παιδιά διαβάζουν στους συμμαθητές και στις συμμαθήτριές τους αποσπάσματα από τα αγαπημένα τους βιβλία. Τα παιδιά μοιράζονται τη χαρά τους με προσκεκλημένους εκπαιδευτικούς ή μεγαλύτερους μαθητές του σχολείου.
Β. Διαβάζω, Επιλέγω, Συγγράφω, Παρουσιάζω
Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Α’, Β’ και Γ’ τάξης επιλέγουν να διαβάσουν και να επεξεργαστούν ένα λογοτεχνικό βιβλίο. Σταδιακά, και μέσα από ποικίλα φιλαναγνωστικά παιχνίδια, οδηγούνται στη συγγραφή σεναρίου-διασκευής του βιβλίου που διάβασαν. Το αποτέλεσμα της προσπάθειάς τους παρουσιάζεται με τη μορφή θεατρικού έργου στο θέατρο του σχολείου μας.
Γ. Ερευνητές των λέξεων
Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Δ’, Ε’ και ΣΤ’ τάξης προσεγγίζουν μεθοδικά ένα σύνολο λέξεων που παρουσιάζουν απαιτητικό σημασιολογικό και ορθογραφικό ενδιαφέρον. Οι συγκεκριμένες λέξεις προέρχονται από τα διάφορα επιστημονικά πεδία με τα οποία τα παιδιά κάθε τάξης έρχονται σε επαφή. Στόχοι του προγράμματος είναι η ανάπτυξη του λεξιλογίου, η εξάσκηση της ορθογραφικής δεξιότητας, αλλά κυρίως η συνειδητοποίηση της ύπαρξης στενών γλωσσολογικών, σημασιολογικών και ορθογραφικών δεσμών ανάμεσα στις λέξεις της ελληνικής γλώσσας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα πραγματοποιείται με την επίβλεψη της κας Ευγενίας Μαγουλά, Αναπληρώτριας Καθηγήτριας Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ.
Δ. Η Σοφία στο Σχολείο
Το σχολείο μας, από την επόμενη σχολική χρονιά, θα συμμετάσχει στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Η Σοφία στο Σχολείο», που απευθύνεται στους μαθητές και στις μαθήτριες της Δ΄ και Ε΄ τάξης και αφορά στη διδασκαλία της Φιλοσοφίας στο Δημοτικό Σχολείο. Στόχος του είναι η καλλιέργεια της κριτικής αντίληψης και η εξοικείωση των παιδιών με τον φιλοσοφικό τρόπο σκέψης. Το πρόγραμμα αποτελείται από δύο κύκλους, ο καθένας από τους οποίους περιλαμβάνει 10 σπονδυλωτά μαθήματα που θα γίνουν συμπληρωματικά προς το ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθητών. Το πρόγραμμα υλοποιείται από το Εργαστήριο «Φιλοσοφία-Διακυβέρνηση-Οικονομία» του ΕΚΠΑ (www.ppelab.gr) και σε συνεργασία με τον κο Γεώργιο Πολίτη, Αναπληρωτή Καθηγητή Κοινωνικής Φιλοσοφίας στο ΕΚΠΑ.
Ε. Βιβλιοδρομίες
Τα Εκπαιδευτήρια Γείτονα, τα τελευταία 24 χρόνια, οργανώνουν και διεξάγουν τον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ανάγνωσης «Βιβλιοδρομίες». Ο διαγωνισμός απευθύνεται σε μαθητές και μαθήτριες της Ελλάδας, της Κύπρου και του Απόδημου Ελληνισμού που φοιτούν στις τρεις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου. Τα παιδιά διαγωνίζονται ατομικά ή ομαδικά πάνω στα τέσσερα βιβλία που έχουν επιλεγεί για κάθε τάξη. Τα βιβλία εντάσσονται σε μια διαφορετική, κάθε χρονιά, ενιαία θεματική ενότητα, η οποία επιλέγεται από το σχολείο μας. Ο διαγωνισμός φέρνει τα παιδιά σε επαφή με έργα της ελληνικής και της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς, αποτελεί κίνητρο για επόμενες αναγνωστικές αναζητήσεις και καλλιεργεί το ομαδικό πνεύμα, την ευγενή άμιλλα και την κριτική σκέψη.
ΣΤ. Διαγωνισμός Ποίησης «Οδυσσέας Ελύτης»
Ο Διαγωνισμός Ποίησης «Οδυσσέας Ελύτης» αποτελεί το επιστέγασμα του ομώνυμου προγράμματος που υλοποιείται στις τάξεις του Δημοτικού Σχολείου κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Στόχος του προγράμματος δεν είναι η διδασκαλία της ποίησης, αλλά η ανακαλυπτική, δημιουργική και ελεύθερη προσέγγισή της. Ο διαγωνισμός απευθύνεται στα παιδιά της Δ’, Ε’ και ΣΤ’ τάξης, τα οποία καλούνται να εκφράσουν ποιητικά σκέψεις και συναισθήματα, εμπειρίες και επιθυμίες, αναμνήσεις και όνειρα.
Έχουμε βαθιά την επίγνωση ότι καλούμαστε να διαπαιδαγωγούμε τον ελεύθερο άνθρωπο των ανοιχτών οικουμενικών οριζόντων, που θα κληθεί να προσαρμόζεται στη διαρκώς μεταβαλλόμενη παγκοσμιοποιημένη πραγματι-κότητα. Για αυτό τον λόγο, καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για τη βαθύτερη γλωσσική καλλιέργεια των παιδιών μας, καθώς αποτελεί τη βασικότερη προϋπόθεση για την κατανόηση και την ερμηνεία του κόσμου στον οποίο καλούνται να ζήσουν και να δημιουργήσουν.
