 | «Όλη μου η έρευνα στη διδασκαλία της εξέλιξης διεξήχθη στα Εκπαιδευτήρια Γείτονα στη Βάρη Αττικής, όπου εργάστηκα ως καθηγητής Βιολογίας επί δώδεκα χρόνια. Είμαι ευγνώμων στον Ελευθέριο Γείτονα, τον ιδρυτή και διευθυντή του σχολείου και σε όλους τους πρώην συναδέλφους μου εκεί, που με στήριξαν ποικιλοτρόπως σε τούτη την έρευνα». |
Ένας δικός μας άνθρωπος, ο Κώστας Καμπουράκης, ο οποίος ξεκίνησε από τα Εκπαιδευτήρια Γείτονα και διαπρέπει διεθνώς, μας έστειλε πριν από λίγες ημέρες το νεόκοπο βιβλίο του «Κατανοώντας την εξέλιξη» από τις Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης. Πρόκειται για εξαιρετικό, καλογραμμένο, στοχαστικό, ισορροπημένο και πολύ διδακτικό βιβλίο το οποίο θέτει τις διαμάχες με τη θρησκεία στο σωστό πλαίσιο, παραθέτει τα συντριπτικά στοιχεία υπέρ της εξέλιξης, αλλά δεν κάνει κανέναν να νιώσει πως [η κοσμοθεωρία του] απειλείται. Για την εξελικτική θεωρία έχουν εκδοθεί εξαιρετικά βιβλία, στα οποία παρατίθενται στέρεα επιχειρήματα και στοιχεία που δείχνουν όχι μόνον ότι η εξέλιξη έχει καθορίσει τη μορφή της ζωής στον πλανήτη μας, αλλά και ότι συνιστά την καλύτερη μέχρι τώρα επιστημονική εξήγηση για την προέλευση κάθε βιολογικού φαινομένου. Τότε λοιπόν, γιατί μαίνονται οι δημόσιες διαμάχες σχετικά με την εξέλιξη;
Ο Κώστας Καμπουράκης υποστηρίζει πως η ιδέα της εξέλιξης αντίκειται ψυχολογικά στη διαίσθησή μας, συνεπώς δεν μπορούν εύκολα να την κατανοήσουν όλοι οι άνθρωποι. Επιπλέον, επισημαίνει ότι η εξελικτική θεωρία, όπως και κάθε επιστημονική θεωρία, είναι ένα μέσο για να καταλάβουμε τον φυσικό κόσμο, ότι υπόκειται στον επιστημονικό έλεγχο κι ότι είναι λάθος να την υιοθετούμε δογματικά. Στο βιβλίο αναπτύσσονται όλες οι πτυχές της εξελικτικής θεωρίας, και ιδίως εκείνες που μας ξενίζουν, αναλύονται τα εννοιολογικά εμπόδια που δυσκολεύουν την κατανόησή της και εξετάζονται διεξοδικά οι σχέσεις της με τη θρησκεία. Όπως τονίζει ο συγγραφέας, η ανθρώπινη ζωή δεν έχει κανέναν εγγενή σκοπό και η κατανόηση της εξελικτικής θεωρίας μπορεί να μας ελευθερώσει απ’ τη μοιρολατρία και να μας επιτρέψει να καταλάβουμε τον φυσικό κόσμο γύρω μας. Κατόπιν μπορούμε να δώσουμε νόημα στη ζωή μας, μέσω της θρησκείας, της φιλοσοφίας, της τέχνης ή όπως αλλιώς θέλουμε.
Ο Κώστας Καμπουράκης είναι ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης (Τμήμα Βιολογίας και Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών), διευθυντής του επιστημονικού περιοδικού Science & Education και της εκδοτικής σειράς Science: Philosophy, History and Education των εκδόσεων Springer. Εκτός από το Κατανοώντας την εξέλιξη, έχει γράψει το βιβλίο Making Sense of Genes (Cambridge University Press, 2017) και έχει επιμεληθεί τα βιβλία Newton’s Apple and Other Myths about Science (Harvard University Press, 2015) και The Philosophy of Biology: A Companion for Educators (Springer, 2013).ΈΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ
Έγραψαν για το βιβλίο:
«Εδώ δεν έχουμε άλλο ένα βιβλίο που εξηγεί γιατί η εξελικτική προσέγγιση στη ζωή είναι επιστημονική, ενώ ο Δημιουργισμός δεν είναι. (…) Σε αυτό το τόσο διαυγές και τολμηρό βιβλίο, ο Κώστας Καμπουράκης θέτει το καίριο ερώτημα γιατί τόσοι άνθρωποι απορρίπτουν την εξέλιξη, παρά τα δεδομένα που τη στηρίζουν και την τεράστια εξηγητική της δύναμη.»
Alessandro Minelli, Πανεπιστήμιο της Πάδουας, συγγραφέας του βιβλίου The Development of Aninal Form
«Ένα μεγάλο επίτευγμα. (…) Συνδυάζοντας τα ιστορικά δεδομένα και τις φιλοσοφικές προσεγγίσεις με παραδείγματα από τη βιολογική πραγματικότητα, εξηγεί ευσύνοπτα τις εξελικτικές έννοιες.»
Alan C. Love, Πανεπιστήμιο της Μιννεσότας
«Ένας άθλος! Καλογραμμένο και με άρτια επιχειρηματολογία. (…) Απαραίτητο ανάγνωσμα για όποιον ενδιαφέρεται για τη γένεση και την ευρύτερη σημασία της εξελικτικής σκέψης.»
John C. Avise, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ίρβιν, συγγραφέας του βιβλίου Evolutionary Pathways in Nature
Ο Κώστας Καμπουράκης υποστηρίζει πως η ιδέα της εξέλιξης αντίκειται ψυχολογικά στη διαίσθησή μας, συνεπώς δεν μπορούν εύκολα να την κατανοήσουν όλοι οι άνθρωποι. Επιπλέον, επισημαίνει ότι η εξελικτική θεωρία, όπως και κάθε επιστημονική θεωρία, είναι ένα μέσο για να καταλάβουμε τον φυσικό κόσμο, ότι υπόκειται στον επιστημονικό έλεγχο κι ότι είναι λάθος να την υιοθετούμε δογματικά. Στο βιβλίο αναπτύσσονται όλες οι πτυχές της εξελικτικής θεωρίας, και ιδίως εκείνες που μας ξενίζουν, αναλύονται τα εννοιολογικά εμπόδια που δυσκολεύουν την κατανόησή της και εξετάζονται διεξοδικά οι σχέσεις της με τη θρησκεία. Όπως τονίζει ο συγγραφέας, η ανθρώπινη ζωή δεν έχει κανέναν εγγενή σκοπό και η κατανόηση της εξελικτικής θεωρίας μπορεί να μας ελευθερώσει απ’ τη μοιρολατρία και να μας επιτρέψει να καταλάβουμε τον φυσικό κόσμο γύρω μας. Κατόπιν μπορούμε να δώσουμε νόημα στη ζωή μας, μέσω της θρησκείας, της φιλοσοφίας, της τέχνης ή όπως αλλιώς θέλουμε.
Ο Κώστας Καμπουράκης είναι ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης (Τμήμα Βιολογίας και Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών), διευθυντής του επιστημονικού περιοδικού Science & Education και της εκδοτικής σειράς Science: Philosophy, History and Education των εκδόσεων Springer. Εκτός από το Κατανοώντας την εξέλιξη, έχει γράψει το βιβλίο Making Sense of Genes (Cambridge University Press, 2017) και έχει επιμεληθεί τα βιβλία Newton’s Apple and Other Myths about Science (Harvard University Press, 2015) και The Philosophy of Biology: A Companion for Educators (Springer, 2013).ΈΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ
Έγραψαν για το βιβλίο:
«Εδώ δεν έχουμε άλλο ένα βιβλίο που εξηγεί γιατί η εξελικτική προσέγγιση στη ζωή είναι επιστημονική, ενώ ο Δημιουργισμός δεν είναι. (…) Σε αυτό το τόσο διαυγές και τολμηρό βιβλίο, ο Κώστας Καμπουράκης θέτει το καίριο ερώτημα γιατί τόσοι άνθρωποι απορρίπτουν την εξέλιξη, παρά τα δεδομένα που τη στηρίζουν και την τεράστια εξηγητική της δύναμη.»
Alessandro Minelli, Πανεπιστήμιο της Πάδουας, συγγραφέας του βιβλίου The Development of Aninal Form
«Ένα μεγάλο επίτευγμα. (…) Συνδυάζοντας τα ιστορικά δεδομένα και τις φιλοσοφικές προσεγγίσεις με παραδείγματα από τη βιολογική πραγματικότητα, εξηγεί ευσύνοπτα τις εξελικτικές έννοιες.»
Alan C. Love, Πανεπιστήμιο της Μιννεσότας
«Ένας άθλος! Καλογραμμένο και με άρτια επιχειρηματολογία. (…) Απαραίτητο ανάγνωσμα για όποιον ενδιαφέρεται για τη γένεση και την ευρύτερη σημασία της εξελικτικής σκέψης.»
John C. Avise, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ίρβιν, συγγραφέας του βιβλίου Evolutionary Pathways in Nature
RSS Feed
