Τιμητική εκδήλωση στην Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία: «Πιστεύω, στην ανάπτυξη και στον εκσυγχρονισμό και τα έχω υπηρετήσει. Πιστεύω, όμως, πιο πολύ στην ενεργοποίηση των ελληνικών αξιών, που εκφράζονται με πίστη στη ζωή και αφοσίωση στον άνθρωπο. Με αυτές αποκτά περιεχόμενο και η ανάπτυξη. Εμείς οι Έλληνες αγαπάμε το φως, λατρεύουμε τη φύση, αναγιγνώσκουμε και διακονούμε το κάλλος, αναδεικνύουμε τη δύναμη της δημοκρατίας. Μέσα μας, χορεύει η δύναμη της δημιουργίας, η αγάπη για τη ζωή, η πίστη στον άνθρωπο. Είμαστε πλασμένοι να ζούμε έντονα, ποιητικά, δημιουργικά, να φωτίζουμε και να μεγαλουργούμε. Κρίμα όμως που κάποτε δεν ομονοούμε και δεν συνεργαζόμαστε» |
Όπως τόνισε ο κ.Βάσσης, στόχος του ήταν να φωτίσει τον βαθύτερο πυρήνα των αξιακών συντεταγμένων πορείας ρου τιμώμενου Ελευθέριου Γείτονα, εξομολογούμενος προκαταβολικά "πως σ’ αυτή μου την προσπάθεια δεν με φοβίζει τόσο ο ελλοχεύων κίνδυνος της φιλοφρονητικής υπερβολής, όταν φίλοι τιμούν φίλους, όσο ο κίνδυνος της αδικίας, καθώς, λόγω χρόνου, η ανάγκη της αφαιρετικής συμπύκνωσης επιβάλλει επιλεκτικές αναφορές. Οπότε και πολλές παραλείψεις απ’ την πολυδιάστατη και λαμπρή διαδρομή του στον στίβο της ζωής".
"Με δεδομένο, λοιπόν, αυτόν τον περιορισμό προέκρινα να κατανείμω σε τρεις παραγράφους την μικρή αναφορά μου στον δικαίως τιμώμενο φίλο μας:
Η πρώτη αφιερώνεται στον νεανικό Λευτέρη, στον όμορφα αβόλευτο και όμορφα ανυπότακτο Λευτέρη, σε εκείνους τους ελπιδοφόρα δύσκολους καιρούς, δεκαετία του ’60, όπου εκκολάπτονταν το ευκταίο κλείσιμο του οδυνηρού μετεμφυλιακού κύκλου. Που, όμως, η χούντα των επιόρκων συνταγματαρχών της 21ης Απριλίου του ’67 αφρόνως μετέθεσε κατά εφτά ολόκληρα και πολύ κρίσιμα για το μέλλον του τόπου μας μαύρα χρόνια.
Η δεύτερη παράγραφος, που είναι και η κύρια, αφιερώνεται στον πρωτοποριακό και οραματικά παθιασμένο παιδαγωγό και σχολάρχη Λευτέρη Γείτονα, πρωταγωνιστικό συνιδρυτή, μετά τη σύντομη αφετηρία του πρώτου Σχολείου στο Μαρούσι, δύο εκ των μεγαλυτέρων Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων, που έδωσαν άλλες διαστάσεις στην Ιδιωτική Εκπαίδευση και συνολικότερα στην Ελληνική παιδεία, στην πολύ προνομιακή από πλευράς αντικειμενικών συνθηκών μεταπολιτευτική μας περίοδο. Μια περίοδο ειρήνης, δημοκρατίας και πόρων, που τα … καταφέραμε, όπως δείχνει η οδυνηρά βιούμενη απ’ το λαό μας χρεοκοπία, να τη χαραμίσουμε και να έχουμε μεταπέσει σε επικυριαρχούμενη χώρα, εντός μάλιστα της Ευρωζώνης. Ένα χαράμισμα, που μεταξύ πολλών άλλων, δεν είναι ανεξάρτητο και απ’ το ότι οραματικές φωνές ποιοτικής παιδείας και όχι μόνο, όπως του Λευτέρη, που θα οδηγούσαν και σε ανθεκτική θεμελίωση του μέλλοντος της χώρας μας, απευθύνονταν εις ώτα μη ακουόντων.
Η τρίτη και τελευταία παράγραφός μου είναι αφιερωμένη, ως συνισταμένη της πολυδιάστατης προσωπικότητάς του, στον πνευματικό άνθρωπο, στον διανοούμενο Λευτέρη Γείτονα, όπως αυτή η συνισταμένη αναδεικνύεται μέσα απ’ το πολύ πλούσιο αξιακό απόθεμα των έργων του και της ζωής του. Ένα αξιακό απόθεμα που είναι οδηγητική παρακαταθήκη στους επικίνδυνα ομιχλώδεις καιρούς μας.
α. Κι έρχομαι στην πρώτη παράγραφο, στον Λευτέρη, όπως είπα, της όμορφα αβόλευτης και όμορφα ανυπότακτης νιότης του. Όπου κρυσταλλώθηκε ο εσώτερος αξιακός κώδικας της ύπαρξής του. Αυτός που όρισε την οραματική του δυναμική να βγει και ο ίδιος αλλά και ο τόπος μας απ’ τη σκληρή μοίρα των δύσκολων χρόνων της φτώχειας και της ανέχειας, όπως τη βίωνε με την οικογένειά του,. Ένας αξιακός πυρήνας με ενσταλαγμένες στο βάθος του όλες τις αρετές της ηπειρώτικης παράδοσης και με στέρεη τη θεμελίωσή του: Πρώτον, στον καλώς εννοούμενο πατριωτισμό, όπως το άρωμά του αναδίδεται απ’ τον Ρήγα, τον Σολωμό, τον Κάλβο και τον Μακρυγιάννη…ως τον Σικελιανό των Επίνικων και τον Ελύτη του Άξιον Εστί. Θυμάμαι, όταν κάποια Σαββοτοκύριακα κατέβαινε απ’ τη Βελλά στα Γιάννενα, να απαγγέλει, στο φοιτητικό μου δωματιάκι της οδού Σελλών, Επίνικους του Σικελιανού και να ακούγεται…σε όλη τη γειτονιά της Κιάφας! Δεύτερον, στη δημοκρατία ως το ιδεώδες των ιδεωδών και ως αναγκαία βάση της εθνικής μας αυτεξουσιότητας και της εθνικής μας αξιοπρέπειας. Τρίτον, τέλος, στον προοδευτικό ριζοσπαστισμό, που μεταφράστηκε στη διαδρομή της ζωής του σε μια εναγώνια αναζήτηση ενός αναπτυξιακού οράματος για το καλύτερο μέλλον της πατρίδας μας. Δεν θα αναφερθώ στον συμπρωταγωνιστικό του ρόλο, μαζί με πολλούς από σας, στην κορυφαία πατριωτική στιγμή της καθόδου της «Βελλάς» στα Γιάννενα για τα δίκαια της μαρτυρικής μας Κύπρου, όπου και σας υποδεχτήκαμε ενθουσιωδώς, γιατί θα παραβίαζα ενώπιόν σας…ανοιχτές πόρτες. Αλλά θα πω, με πλήρη συνείδηση ότι δεν υπερβάλλω, πως ο Λευτέρης της νιότης ήταν ένας από τους πλέον αυθεντικούς εκπροσώπους της γενιάς του 1-1-4 και του 15% για την παιδεία, χωρίς αυτός δια βίου να μετακινηθεί ούτε κατά κεραίαν απ’ την ουσία των προσταγμάτων της.
β. Περνώντας στη δεύτερο παράγραφό μου, την αφιερωμένη στο παιδαγωγό Λευτέρη Γείτονα, δεν μπορώ να κρύψω τη μεγάλη μου δυσκολία στο γράψιμό της, καθώς βρέθηκα μπροστά στις διαστάσεις ενός μεγέθους, που δεν χωράει στα όρια της αναφοράς μου. Παραπέμποντάς σας για μια πληρέστερη ενημέρωσή σας στο βιβλίο του: «Πάθος Παιδαγωγίας», όπου έχουν ερανιστεί τα βασικότερα παιδαγωγικά του κείμενα, θα περιοριστώ σε τρείς πολύ ενδεικτικές επισημάνσεις μου, επαναλαμβάνοντας πως είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής στη συνίδρυση δύο εκ των πλέον σημαντικών Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων της Αττικής και της χώρας μας, των Εκπαιδευτηρίων Κωστέα – Γείτονα στην Παλλήνη και των Εκπαιδευτηρίων ΓΕΙΤΟΝΑ στη Βάρη. Η πρώτη επισήμανσή μου αφορά την ιδρυτική παιδαγωγική φιλοσοφία αυτών των Σχολείων, που προφανώς και θα έπρεπε να είναι παιδαγωγική φιλοσοφία της συνολικής ελληνικής παιδείας. Πρόκειται για τους τρεις ομόκεντρους κύκλους που ορίζονται, σε διαλεκτική σχέση αλληπροσδιορισμού, ο πρώτος απ’ την ελληνικότητα, ο δεύτερος απ’ την ευρωπαϊκότητα και ο τρίτος απ’ την οικουμενικότητα. Σηματοδοτώντας τον τρισδιάστατο σκοπό της ταυτόχρονης καλλιέργειας και διάπλασης πολιτών της Ελλάδας, της Ευρώπης και του κόσμου. Με ξεκάθαρη διεμβολιστική λογική του παγιδευτικού δίπολου του νοσηρού ελληνοκεντρισμού, απ’ τη μια, που εκτρέφει στους καιρούς μας τον τοξικό «χρυσαυγιτισμό» και του εξίσου νοσηρού αντι-ελληνοκεντρισμού, απ’ την άλλη, που εκτρέφει την ψευτο-προοδευτική μετανεωτερική α-τοπία. Πρόκειται για παιδαγωγική φιλοσοφία που είναι αλάθητος οδηγός για να μην παραπαίουμε μεταξύ των τραγικά αδιέξοδων ακροτήτων του εθνικισμού και της απο-εθνοποίησης. Θα άξιζε να αναφερθώ στις κατά Ελευθέριον έννοιες της ελληνικότητας, της ευρωπαϊκότητας και της οικουμενικότητας, αλλά η κλεψύδρα του χρόνου δεν το επιτρέπει.
Η δεύτερη επισήμανσή μου αναφέρεται στο πρωτοποριακά καινοτόμο παιδαγωγικό όραμα του «Ανοιχτού Δημιουργικού Σχολείου», που με εξαιρετικά αποτελέσματα υλοποίησε στα Σχολεία του, αλλά και που εξακολουθεί να υλοποιεί στα διαυθυνόμενα και καθοδηγούμενα απ΄τον ίδιο, τώρα έχοντας δίπλα του τον γιό του Ευάγγελο Γείτονα στη Βάρη Αττικής. Αν σας πω πως, στο πλαίσιο της προαναφερθείσας φιλοσοφίας, πρόκειται για μια εμπνευσμένη πρόταση του ιδανικά λειτουργικού σχολείου του μέλλοντος, να μη το θεωρήσετε υπερβολή. Απλώς, για να σας υποψιάσω για το «κλίμα» αυτού του Σχολείου, θα αναφέρω τίτλους προγραμμάτων του, όπως: «Γονείς και Παιδία παίζει και…μαθαίνει», «Ταξίδια στο χώρο και στο χρόνο», «Εμπειρίες Συγκομιδής καρπών», Περιηγήσεις Μαθητών, Λογοτεχνικές Περιπλανήσεις στους γενέθλιους τόπους λογοτεχνών, όπως στα Γιάννενα του Δημήτρη Χατζή, Προγράμματα δημιουργικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου και πολλά άλλα ακόμη. Έτσι ώστε οι μαθητικές γενιές του «τάμπλετ» και του «άϊφον» να αποκτούν βιωματική σχέση με τη φύση και τα ανοιχτά πεδία της ζωής, που τόσο τους λείπει.
Ο ίδιος ο Λευτέρης τονίζει πως: «χωρίς τη διάσταση του Ανοιχτού Δημιουργικού Σχολείου, τα σχολεία του 21ου αιώνα θα είναι ανάπηρα». Τρίτη, τέλος, επισήμανση, την οποία απλώς θα αγγίξω, είναι η πολύ προωθημένη αντίληψή του, βαθιά δημοκρατική και προοδευτική, για τη δομή λειτουργίας του σύγχρονου σχολείου, μείζον ζήτημα, αλλά και για τις εργασιακές σχέσεις, πολύ επίμαχες τόσο στο χώρο της Ιδιωτικής Παιδείας όσο και γενικότερα, ιδίως σε συνθήκες κρίσης. Για τον Λευτέρη οι εργαζόμενοι είναι συνεργάτες του, η ευρύτερη οικογένειά του.
γ. Ολοκληρώνω με την τρίτη παράγραφο, την αφιερωμένη στον πνευματικό άνθρωπο και διανοούμενο Λευτέρη Γείτονα, διανοούμενο της πράξης, που, αντί άλλων, θα προσφύγω σε χαρακτηριστικά του λόγια: «Πιστεύω, λέει, ο πνευματικός άνθρωπος και διανοούμενος της πράξης Λευτέρης Γείτονας, στην ανάπτυξη και στον εκσυγχρονισμό και τα έχω υπηρετήσει. Πιστεύω, όμως, πιο πολύ στην ενεργοποίηση των ελληνικών αξιών, που εκφράζονται με πίστη στη ζωή και αφοσίωση στον άνθρωπο. Με αυτές αποκτά περιεχόμενο και η ανάπτυξη. Εμείς οι Έλληνες αγαπάμε το φως, λατρεύουμε τη φύση, αναγιγνώσκουμε και διακονούμε το κάλλος, αναδεικνύουμε τη δύναμη της δημοκρατίας. Μέσα μας, χορεύει η δύναμη της δημιουργίας, η αγάπη για τη ζωή, η πίστη στον άνθρωπο. Είμαστε πλασμένοι να ζούμε έντονα, ποιητικά, δημιουργικά, να φωτίζουμε και να μεγαλουργούμε. Κρίμα όμως που κάποτε δεν ομονοούμε και δεν συνεργαζόμαστε».
Κύριες και Κύριοι, φίλοι Βελλαΐτες, που χάρη στον τιμώμενο, σας ένιωθα πάντοτε πολύ κοντινούς μου, κανονικά θα έπρεπε να κλείσω την ομιλία μου με τα έξοχα λόγια του. Θεωρώ όμως καλύτερο, κατά τυπικά ανορθόδοξη προέκταση της λογικής της εκδήλωσής σας, να τελειώσω αρθρώνοντας, στον ιερό χώρο τούτης της αίθουσας, όπου διδάχτηκα από τους τότε καθηγητές της ως σπουδαστής της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας, δύο πολύ κρίσιμα και πολύ μελαγχολικά ερωτήματα ως πρόκληση προς αναστοχασμό όλων μας.
Το πρώτο: πώς με τέτοιους ανθρώπους, όπως οι αποψινοί τιμώμενοι, τα καταφέραμε οι γενιές μας, γενιές της Μεταπολίτευσης, να χαραμίσουμε, με τις εξ υποκειμένου και εξ αντικειμένου ευθύνες μας, τις προνομιακές δεκατίες της και να οδηγηθεί ο τόπος μας στην οδυνηρή χρεοκοπία του 2009;
Το δεύτερο και συνακόλουθο του πρώτου: Πώς θα βγούμε απ’ τον λαβύρινθο της χρεοκοπίας και πώς θα υφανθεί, με πρώτη ύλη, ευελπιστώ, απ’ τον αξιακό πυρήνα ανθρώπων όπως οι τιμώμενοι, ο μαγικός μίτος που θα μας βοηθήσει να ξανα-οδηγηθούμε στην ανοιχτή δημοσιά της ιστορίας μας;
Κι αν είναι μπορετό, πριν απ’ τη διακοσιοστή επέτειο της εθνικής μας παλιγγενεσίας, για να έχουμε, τότε, μούτρα να ατενίσουμε τα πορτρέτα – εικονίσματα των αγωνιστών του ’21.
Γιατί, κυρίες και κύριοι, αγαπητοί Βελλαϊτες, είναι πικρά αναντίστοιχη προς τα νεανικά μας οράματα, πικρά αναντίστοιχη προς τα οράματα ζωής των τιμωμένων μας, η επικίνδυνη αναδίπλωση της ιστορίας μας απ’ το 2009 και εντεύθεν. Που μοιάζουμε, δυστυχώς, σε ένα παρακμιακό κλίμα μειωμένης εθνικής αυτεπίγνωσης, να μη συνειδητοποιούμε τις συνέπειές της σε τούτη την πολύ δύσκολη, ύποπτη και ύπουλη για τον τόπο μας, ανηφοριά του ‘21ου αιώνα!''