“Με τα προγράμματα Αριστείας δεν στοχεύουμε μόνο στη γνώση. Στοχεύουμε στην ένωση της θεωρίας με την πράξη. Στοχεύουμε στη συναρμογή των επιστημών και των τεχνών”. Aυτά τόνισε ο κ. Ελευθέριος Γείτονας, γενικός Διευθυντής των Εκπαιδευτηρίων Γείτονα, κατά την ομιλία του στο Ινστιτούτο Διαρκούς Επιμόρφωσης του Γ.Ε.Ε.Θ.Α στην Προεδρική Φρουρά. Ο κ. Γείτονας αναφέρθηκε στην Αριστοτελική Αριστεία, στην ανάδειξη των αρίστων, αλλά και την αξιοποίηση του πνευματικού δυναμικού κάθε μαθητή στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
«Ο Ηράκλειτος εξήρε την αξία της προσωπικότητας έναντι των κοινών θνητών λέγοντας: «Εἶς ἐμοὶ μύριοι, ἐὰν ἄριστος ἦι» δηλαδή ο ένας για μένα ισοδυναμεί με δέκα χιλιάδες, αν είναι άριστος. Ο Πλάτων γνωστός και ως ιδεολόγος της αριστοκρατίας, με την έννοια όχι των υλικών αγαθών, αλλά των πνευματικών, αρνήθηκε την πολιτική ισότητα και διεκήρυξε την άποψη να κυβερνούν οι άριστοι (οι κρείτττονες) και να κυβερνώνται οι ήσσονες. Γι’ αυτό στο περιεχόμενο των Νόμων του είναι απόλυτα σαφής: «Οίμαι τον κρείττονα μεν αρχειν, τον δε ηττω άρχεσθαι» και συνδυάζει την πνευματική με την ηθική υπεροχή. Ο Σταγειρίτης φιλόσοφος, ο Αριστοτέλης στα «Πολιτικά του» σημειώνει ότι: «σε όλες τις κοινωνίες υπάρχει «το άρχον» που από τη φύση του μπορεί να αντιλαμβάνεται, να προβλέπει και να κατευθύνει – δηλαδή να διοικεί – και «το αρχόμενο» που έχει τη δυνατότητα να εκτελεί. Ο Ισοκράτης απευθυνόμενος με επιστολή του στο βασιλέα της Κύπρου Νικοκλέα τον προτρέπει να δίνει ελευθερία λόγου σε όσους σκέφτονται ορθώς.
Σύμφωνα δε με τον Περικλή οι άξιοι για να κυβερνήσουν επιλέγονται ανάλογα με την αρετή τους. «Από αρετής προτιμάται». Μάλιστα διασαφηνίζει με απόλυτα ξεκάθαρο τρόπο ότι η αρετή αυτή έχει διαφορετικό περιεχόμενο απ’ ό,τι στα αριστοκρατικά καθεστώτα. Και τούτο διότι στηρίζεται όχι στην ευγενική καταγωγή, αλλά στην αρετή που ταυτίζεται με τις ατομικές του ικανότητες και το ήθος του κάθε ατόμου. Και στα δημοκρατικά πολιτεύματα η αρετή είναι ταυτόσημη με τις ατομικές ικανότητες και διδάσκεται. Από τον Όμηρο μέχρι το Μένανδρο και από το Μένανδρο μέχρι το Ιερόν Ευαγγέλιο οι προτροπές για την αριστεία παιανίζουν.
Στην Ιλιάδα η συμβουλή που έδωσε ο Ιππόλοχος από τη Λυκία στο γυιό Γλαύκο πριν φύγει για την Τροία ήταν: «Αιεν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων» δηλαδή πάντα να αριστεύεις και να ξεπερνάς τους άλλους.
Και ο κωμικός Αθηναίος ποιητής Μένανδρος οι γονείς του οποίου φρόντισαν να του δώσουν μόρφωση και σωστή ανατροφή έλεγε: «Ως χαρίεν έστ άνθρωπος, όταν άνθρωπος η» Δηλαδή πόσο ωραίο πράγμα είναι ο άνθρωπος, όταν είναι άνθρωπος.
Και επισφραγίζω τις θέσεις μου για την αριστεία με την ευαγγελική ρήση: «Καὶ Ἰησοῦς προέκοπτε σοφίᾳ καὶ ἡλικίᾳ καὶ χάριτι παρὰ Θεῷ καὶ ἀνθρώποις.»
Μακάρι κυρίες και κύριοι τα παιδιά όλου του κόσμου να μεγαλώνουν, να γίνονται σοφά και να λάμπουν από ανθρωπιά.
Και για να το επιτύχουμε αυτό χρειάζεται τα Πανεπιστήμιά μας να ασχοληθούν συστηματικά με τα χαρακτηριστικά του δασκάλου της Αριστείας. Στο βάθος αυτής της απέραντης ενότητας κρύβεται μια μεγάλη βεβαιότητα που μπορεί να διατυπωθεί με τη φράση: Τα χαρισματικά παιδιά αποτελούν τη μοναδική επένδυση για το μέλλον της ανθρωπότητας, για το μέλλον κάθε χώρας. Και η βεβαιότητα απορρέει και τεκμηριώνεται από τις αμέτρητες έρευνες και τα τεκμηριωμένα επιστημονικά πορίσματα τα οποία έχουν δημοσιευτεί μέχρι σήμερα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα του κόσμου. Ο στόχος του δασκάλου σε όλες τις βαθμίδες της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι να καταφέρει να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για να αναδειχθούν οι δεξιότητες του κάθε μαθητή του. Το ταλέντο τρέφεται με το δικό του φαγητό και αναπνέει μόνο καθαρό αέρα. Όσα ταλέντα πέρασαν από το αναμμένο καμίνι φωτεινών δασκάλων, έχτισαν το δικό τους καμίνι και μεταλαμπάδευσαν τη σοφία τους με αναμμένους πυρσούς. Η υπομονή, η γνώση και η μεθοδικότητα είναι τα κλειδιά για να φωτίσεις το ταλέντο και να το κάνεις να καταυγάσει με το δικό του φως, τις επιστήμες και τον πολιτισμό.
Η κατασταλαγμένη και καλή ταξινομημένη γνώση που αποκτήσαμε από την Παιδεία μας και την καθημερινή και αδιάκοπη οργοτομία μάς καθιστά ικανούς να έχουμε ένα άλλο κοίταγμα του κόσμου και να βυθίζουμε τα μάτια της ψυχής μας στο νου και στην καρδιά των μαθητών μας, εκεί που όπου αρχιτεκτονείται το μέλλον της Ελλάδας, της Ευρώπης και του σύμπαντος κόσμου. «Πιωμένοι λοιπόν από το φώς της Αριστείας» όπως θα έλεγε ο ποιητής μπορούμε να σχεδιάσουμε και να υφάνουμε έναν ιστό αρμονικής συνύπαρξης στο χώρο όπου ταχθήκαμε να διακονήσουμε τις επιστήμες, τον πολιτισμό και την άμυνα της χώρας μας και να σμιλεύσουμε όλοι μαζί προγράμματα που θα αναδείξουν τα πνευματικά χαρίσματα των παιδιών μας. Σε μια τέτοια δυναμική θα έχουμε βυθισμένο το νου και την καρδιά μας στον άνθρωπο και θα ανεβαίνουμε όλοι μαζί πάντα ψηλά, πάντα ψηλότερα εξασφαλίζοντας μια πνευματική γαλήνη μέσα από την οποία το σμίλεμα της πνευματικής ανάδειξης θα τονώσει την αποφασιστικότητά μας, θα βαθύνει την πίστη μας στην αξία που έχει η προσφορά της τέχνης και των επιστημών στον άνθρωπο”.
Σύμφωνα δε με τον Περικλή οι άξιοι για να κυβερνήσουν επιλέγονται ανάλογα με την αρετή τους. «Από αρετής προτιμάται». Μάλιστα διασαφηνίζει με απόλυτα ξεκάθαρο τρόπο ότι η αρετή αυτή έχει διαφορετικό περιεχόμενο απ’ ό,τι στα αριστοκρατικά καθεστώτα. Και τούτο διότι στηρίζεται όχι στην ευγενική καταγωγή, αλλά στην αρετή που ταυτίζεται με τις ατομικές του ικανότητες και το ήθος του κάθε ατόμου. Και στα δημοκρατικά πολιτεύματα η αρετή είναι ταυτόσημη με τις ατομικές ικανότητες και διδάσκεται. Από τον Όμηρο μέχρι το Μένανδρο και από το Μένανδρο μέχρι το Ιερόν Ευαγγέλιο οι προτροπές για την αριστεία παιανίζουν.
Στην Ιλιάδα η συμβουλή που έδωσε ο Ιππόλοχος από τη Λυκία στο γυιό Γλαύκο πριν φύγει για την Τροία ήταν: «Αιεν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων» δηλαδή πάντα να αριστεύεις και να ξεπερνάς τους άλλους.
Και ο κωμικός Αθηναίος ποιητής Μένανδρος οι γονείς του οποίου φρόντισαν να του δώσουν μόρφωση και σωστή ανατροφή έλεγε: «Ως χαρίεν έστ άνθρωπος, όταν άνθρωπος η» Δηλαδή πόσο ωραίο πράγμα είναι ο άνθρωπος, όταν είναι άνθρωπος.
Και επισφραγίζω τις θέσεις μου για την αριστεία με την ευαγγελική ρήση: «Καὶ Ἰησοῦς προέκοπτε σοφίᾳ καὶ ἡλικίᾳ καὶ χάριτι παρὰ Θεῷ καὶ ἀνθρώποις.»
Μακάρι κυρίες και κύριοι τα παιδιά όλου του κόσμου να μεγαλώνουν, να γίνονται σοφά και να λάμπουν από ανθρωπιά.
Και για να το επιτύχουμε αυτό χρειάζεται τα Πανεπιστήμιά μας να ασχοληθούν συστηματικά με τα χαρακτηριστικά του δασκάλου της Αριστείας. Στο βάθος αυτής της απέραντης ενότητας κρύβεται μια μεγάλη βεβαιότητα που μπορεί να διατυπωθεί με τη φράση: Τα χαρισματικά παιδιά αποτελούν τη μοναδική επένδυση για το μέλλον της ανθρωπότητας, για το μέλλον κάθε χώρας. Και η βεβαιότητα απορρέει και τεκμηριώνεται από τις αμέτρητες έρευνες και τα τεκμηριωμένα επιστημονικά πορίσματα τα οποία έχουν δημοσιευτεί μέχρι σήμερα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα του κόσμου. Ο στόχος του δασκάλου σε όλες τις βαθμίδες της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι να καταφέρει να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για να αναδειχθούν οι δεξιότητες του κάθε μαθητή του. Το ταλέντο τρέφεται με το δικό του φαγητό και αναπνέει μόνο καθαρό αέρα. Όσα ταλέντα πέρασαν από το αναμμένο καμίνι φωτεινών δασκάλων, έχτισαν το δικό τους καμίνι και μεταλαμπάδευσαν τη σοφία τους με αναμμένους πυρσούς. Η υπομονή, η γνώση και η μεθοδικότητα είναι τα κλειδιά για να φωτίσεις το ταλέντο και να το κάνεις να καταυγάσει με το δικό του φως, τις επιστήμες και τον πολιτισμό.
Η κατασταλαγμένη και καλή ταξινομημένη γνώση που αποκτήσαμε από την Παιδεία μας και την καθημερινή και αδιάκοπη οργοτομία μάς καθιστά ικανούς να έχουμε ένα άλλο κοίταγμα του κόσμου και να βυθίζουμε τα μάτια της ψυχής μας στο νου και στην καρδιά των μαθητών μας, εκεί που όπου αρχιτεκτονείται το μέλλον της Ελλάδας, της Ευρώπης και του σύμπαντος κόσμου. «Πιωμένοι λοιπόν από το φώς της Αριστείας» όπως θα έλεγε ο ποιητής μπορούμε να σχεδιάσουμε και να υφάνουμε έναν ιστό αρμονικής συνύπαρξης στο χώρο όπου ταχθήκαμε να διακονήσουμε τις επιστήμες, τον πολιτισμό και την άμυνα της χώρας μας και να σμιλεύσουμε όλοι μαζί προγράμματα που θα αναδείξουν τα πνευματικά χαρίσματα των παιδιών μας. Σε μια τέτοια δυναμική θα έχουμε βυθισμένο το νου και την καρδιά μας στον άνθρωπο και θα ανεβαίνουμε όλοι μαζί πάντα ψηλά, πάντα ψηλότερα εξασφαλίζοντας μια πνευματική γαλήνη μέσα από την οποία το σμίλεμα της πνευματικής ανάδειξης θα τονώσει την αποφασιστικότητά μας, θα βαθύνει την πίστη μας στην αξία που έχει η προσφορά της τέχνης και των επιστημών στον άνθρωπο”.
RSS Feed
