Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα CERN - ILL - ESRF - UNIGE

​Δεκαέξι μαθητές θετικής κατεύθυνσης της Β’ τάξης του Γενικού Λυκείου και τρεις συνοδοί καθηγητές πραγματοποιήσαμε εκπαιδευτική επίσκεψη στην Ελβετία και τη Γαλλία, από τις 18 έως τις 22 Δεκεμβρίου 2016. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε ως εξής: 

Την πρώτη μέρα επισκεφθήκαμε το CERN (Conseil Europeen pour la Recherche Nucleaire) στη Γενεύη της Ελβετίας, το μεγαλύτερο ερευνητικό κέντρο στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων στον κόσμο, όπου αρχικά ενημερωθήκαμε από τον κ. Λαζαρίδη, φυσικό και ερευνητή του κέντρου, για την επιστημονική έρευνα που διεξάγεται εκεί. Στη συνέχεια, ξεναγηθήκαμε από τον ίδιο στο Synchrocyclotron, τον πρώτο επιταχυντή του Cern, που κατασκευάστηκε το 1957 και σήμερα λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος, όπου παρουσιάζεται η ιστορία του Cern μέσα από ένα φαντασμαγορικό οπτικοακουστικό θέαμα. Η ξενάγησή συνεχίστηκε στις επίγειες εγκαταστάσεις του πειράματος ATLAS (A Toroidal LHC ApparatuS ). Εκεί παρακολουθήσαμε μια τρισδιάστατη προβολή, και επισκεφθήκαμε το κέντρο ελέγχου του πειράματος, απ’ όπου παρακολουθείται η λειτουργία των ανιχνευτών και όπου συλλέγονται τα πειραματικά δεδομένα. Το μεσημέρι γευματίσαμε στο εστιατόριο του CERN μαζί με ερευνητές του κέντρου και στη συνέχεια  περιηγηθήκαμε στις διαδραστικές εκθέσεις «Μικρόκοσμος»  και «Στοιχειώδη σωματίδια», στο κτίριο Globe. Το απόγευμα, εκτός επίσημου προγράμματος, επισκεφθήκαμε το πείραμα ALICE (A Large Ion Collider Experiment), όπου έγινε παρουσίαση και ξενάγηση από την υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων του πειράματος κ. Χατζηφωτιάδου, φυσικό. 

Οι μαθητές, καθ’ όλη  τη διάρκεια της επίσκεψης, είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν διεξοδικά με τους ερευνητές του CERN θέματα επιστημονικού ενδιαφέροντος.

Τη δεύτερη μέρα επισκεφθήκαμε το ερευνητικό κέντρο ESRF (European Synchrotron Radiation Facility) στη Grenoble της Γαλλίας. Το ESRF βρίσκεται στο GIANT Campus (Grenoble Innovation for Advanced New Technologies), μια περιοχή στη συμβολή των ποταμών Isere και Drac, όπου είναι συγκεντρωμένα ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και εταιρείες νέων τεχνολογιών υψηλού ακαδημαϊκού και ερευνητικού επιπέδου. Το σχολείο μας εξασφάλισε ειδική άδεια από τις Γαλλικές αρχές για τη συγκεκριμένη επίσκεψη, επειδή όλα τα ερευνητικά ιδρύματα βρίσκονται σε κατάσταση υψηλού συναγερμού, μετά τις περσινές τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία, με αποτέλεσμα να μην επιτρέπονται οι επισκέψεις για λόγους ασφάλειας.

Ο βασικός εξοπλισμός του ESRF είναι ο επιταχυντής Synchrotron, ο οποίος  παράγει ακτίνες-Χ εξαιρετικά μεγάλης έντασης και διακριτικής ικανότητας, που χρησιμοποιούνται σε μια ποικιλία εφαρμογών στη φυσική, χημεία, επιστήμη υλικών, γεωφυσική, βιολογία, ιατρική, καθώς και σε βιομηχανικές εφαρμογές, όπως στη φαρμακευτική, μικροηλεκτρονική, πετροχημικά και άλλα. Αρχικά, ο κ. Rainer Wilcke, ερευνητής του κέντρου, μας έκανε μια αναλυτική παρουσίαση στα αγγλικά για την επιστημονική έρευνα που διεξάγεται στο ESRF. Στη συνέχεια,  ξεναγηθήκαμε, αφού χωριστήκαμε σε δύο ομάδες, από τον κ. Rainer Wilcke και τον κ. Valerio Serantola στους χώρους των πειραμάτων των ακτίνων-Χ, αλλά και στον επιταχυντή Synchrotron. Το ESRF είναι πραγματικά ένα εντυπωσιακό και υψηλής ποιότητας επιστημονικό κέντρο. 

Το απόγευμα, επισκεφθήκαμε την μεσαιωνική πόλη Annecy, την επονομαζόμενη και «Βενετία των Άλπεων», αφού βρίσκεται στους πρόποδές τους, την οποία διασχίζουν πανέμορφα κανάλια, ενώ διαθέτει μια από τις μαγευτικότερες λίμνες της Γαλλίας.

Την τρίτη μέρα επισκεφθήκαμε το πανεπιστήμιο της Γενεύης, UNIGE (Université de Genève), όπου συμμετείχαμε στις διαδραστικές εκθέσεις  PhysiScope και ChimiScope. Στο Physiscope οι μαθητές ήταν οι πρωταγωνιστές σε πειράματα ηλεκτρισμού, υπεραγωγιμότητας και μέτρησης κοσμικής ακτινοβολίας, με την καθοδήγηση του κ. Kenth Fruehauf, μέλους του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος Φυσικής του UNIGE. Επίσης, στο Chimiscope οι μαθητές με τη χρήση εργαλείων βιοπληροφορικής και την καθοδήγηση δύο μελών του Tμήματος Χημείας, υλοποίησαν τα πρώτα στάδια της σχεδίασης φαρμάκων.
Το απόγευμα επισκεφθήκαμε την πρέσβειρα της Ελλάδας στην Ελβετία, κ. Χαρά Σκολαρίκου, στην πρεσβευτική κατοικία στη Βέρνη. H κ. Σκολαρίκου μας μίλησε για τις ελληνο-ελβετικές σχέσεις και την ιστορία της ελληνικής παροικίας στην Ελβετία, και μας ξενάγησε σε ένα μικρό μουσείο προέκταση της πρεσβευτικής κατοικίας.

Στη συνέχεια, επισκεφθήκαμε το Ιστορικό Μουσείο της Βέρνης, σημαντικό μέρος του οποίου είναι αφιερωμένο στη ζωή και το επιστημονικό έργο του Albert Einstein, καθώς επίσης και το ιστορικό κέντρο της Βέρνης.

Ένας πλούτος από γνώσεις, εικόνες και συναισθήματα πλημμύρισαν το μυαλό και την καρδιά των μαθητών μας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Ευχόμαστε να αποτελέσουν αφορμή για υψηλές αναζητήσεις και γόνιμες επιλογές στην ακαδημαϊκή και προσωπική τους πορεία.

Τους μαθητές συνόδευσαν οι καθηγητές του Γενικού Λυκείου, κ.κ. Δ. Νοταράς, Σ. Παπανδρέου και Χ. Τσαρτσαράκος.